Uprawa warzyw z rozsady

Rozsada to inaczej młoda roślina wyhodowana z nasion w specjalnych pojemnikach lub inspektach, przeznaczona do wysadzenia do gruntu.
Z rozsady uprawiamy najczęściej rośliny ciepłolubne i o długim okresie wegetacji. Są to min. Pomidor, papryka, seler, niektóre odmiany ogórków i warzyw kapustnych, także kabaczki czy melony.
Rośliny te przeważnie możemy wysadzać do gruntu dopiero po zakończeniu wiosennych przymrozków, wiec od połowy maja (zwłaszcza rośliny mało odporne na niskie temperatury). Jeżeli chcielibyśmy je w tym czasie wysiewać z nasion, nie starczyłoby lata, na to żeby uzyskać i żebrać plon. Dlatego przypadku tych roślin możemy wcześniej, w domu lub szklarni przygotować rozsady i kiedy warunki klimatyczne będą sprzyjające przesadzić je do gruntu.

Przygotowanie rozsad możemy rozpoczynać pod koniec stycznia, w zależności od gatunku i odmiany. Na każdym opakowaniu nasion jest podany optymalny termin wysiewu. Robiąc to w domu, pamiętajmy, że młode siewki potrzebują odpowiednio wysokiej temperatury i dużo światła. Dlatego najlepszym miejscem do trzymania rozsad jest parapet lub inne miejsce w pobliżu okna. W pierwszym etapie wysiewamy nasiona do wszelkiego rodzaju skrzynek i doniczek. Najlepiej do tego wykorzystać specjalistyczne podłoża ogrodnicze do produkcji warzyw (dostępne w większości sklepów i centrów ogrodniczych).
W marcu i kwietniu rozsadzamy siewki do specjalnych pojemników, po jednej siewce, tak, aby w przyszłości łatwo było przenieść je do gruntu z całą bryłą korzeniową (zapobiega to uszkodzeniu korzeni sadzonki). W tabeli poniżej przedstawiamy optymalne terminy siewu nasion na rozsadę oraz wysadzenia rozsady dla poszczególnych gatunków warzyw.

Warzywo	Termin siewu nasion na rozsadę	Termin wysadzenia rozsady do ogrodu	Uwagi
Arbuz	IV	koniec V	roślina ciepłolubna o długim okresie wegetacji
Bakłażan	III/IV	V/VI	roślina ciepłolubna o długim okresie wegetacji
Bób	II-III	IV	przygotowanie rozsady przyśpiesza zbiory
Brokuł	III-VI	IV-VII	okres wegetacji krótszy niż sezon, można sterować terminem zbiorów
Brukiew	IV	VI	uprawa letnia z siewu do gruntu lub jako poplon (z rozsady)
Cebula zwyczajna	II-III	IV	przygotowanie rozsady przyśpiesza zbiory
Cebula siedmiolatka	IV	V/VI	przygotowanie rozsady przyśpiesza zbiory
Cebula szalotka - nasiona	III-IV	V	przygotowanie rozsady przyśpiesza zbiory
Dynia	IV	koniec V	przygotowanie rozsady przyśpiesza zbiory
Endywia	VI	VII	z rozsady sadzimy jako poplony
Jarmuż	IV-V	V-VI	przygotowanie rozsady przyśpiesza zbiory
Kabaczek	koniec IV	połowa V	przygotowanie rozsady przyśpiesza zbiory
Kalarepa	II-III, IV	- IV-V, VII	wysadzamy na zbiór letni lub jesienny
Kalafior	II-VII	III-VII	okres wegetacji krótszy niż sezon, można sterować terminem zbiorów
Kapusta głowiasta	II-VII	III-VI	przygotowanie rozsady przyśpiesza zbiory
Kapusta brukselka	IV	V/VI	przygotowanie rozsady przyśpiesza zbiory
Kapusta pekińska	III-VIII	IV-VIII	uprawa w cyklu letnim lub jesiennym
Kapusta chińska	III-IV, VII	koniec IV, koniec VII	uprawa w cyklu letnim lub jesiennym
Karczoch	II-III	koniec V	roślina wieloletnia, zbiory od drugiego roku
Kukurydza	IV	koniec V	przygotowanie rozsady przyśpiesza zbiory
Melon	IV	koniec V-VI	roślina ciepłolubna o długim okresie wegetacji
Miechunka pomidorowa	IV	V	przygotowanie rozsady przyśpiesza zbiory
Ogórek gruntowy	połowa IV	V	przygotowanie rozsady przyśpiesza zbiory
Papryka	III-IV	V-VI	roślina ciepłolubna o długim okresie wegetacji
Patison	IV	V	przygotowanie rozsady przyśpiesza zbiory
Pomidor gruntowy	III-IV	V-VI	roślina ciepłolubna o długim okresie wegetacji
Por	II-IV	IV-V	przygotowanie rozsady przyśpiesza zbiory
Rabarbar	III-VIII	V-IX	roślina wieloletnia
Sałata	II-III, VII-VIII	III-IV, VIII-IV	uprawa w cyklu wiosenno-letnim lub jesiennym
Seler korzeniowy i naciowy	III	V	długi okres wegetacji, powolne wschody
Szczypiorek	I-III	IV	roślina wieloletnia

Przed wysadzeniem sadzonek do gruntu należy je do tego odpowiednio przygotować poprzez hartowanie rozsady. Aby rośliny nie doznały szoku, ze względu na zmianę warunków domowych na ogrodowe, należy stopniowo rośliny wietrzyć, wystawiając je na powietrze (o ile nie ma przymrozków). Proces hartowania się sadzonek powinien trwać około 2 tygodni. Po tym możemy przystąpić do wysadzania sadzonek do gruntu.

Kiedy nasze sadzonki są już odpowiednio duże i zahartowane przesadzamy je na wcześniej przygotowane stanowisko. Robimy to bardzo ostrożnie starając się nie uszkodzić młodych roślin. Przenosimy całe bryły korzeniowe do dołków, ugniatamy wokół nich ziemię tak, aby powstało małe zagłębienie, obficie podlewamy wodą.

W celu zabezpieczenia świeżo posadzonych rozsad i zapewnienia im lepszych warunków można przykryć je specjalna włókniną, która będzie je chroniła przed szkodnikami, zimnem, gradem itp.